Przejdź do głównej treści Przejdź do wyszukiwarki
Dom Pomocy Społecznej w Ruskich Piaskach

Historia

Placówka usytuowana jest w zespole pałacowo – parkowym na skraju wsi Ruskie Piaski, położonej około 20 km od Zamościa. Historycznie majątek, w którym obecnie mieści się Dom Pomocy Społecznej, jako obiekt typowo folwarczny nastawiony na produkcję i przetwórstwo rolne, przechodził z rak do rąk. Zapisy o nim pojawiają się już w XV wieku. Ruskie Piaski wchodziły  wówczas w skład dóbr kraśniczyńskich kniazia litewskiego Hurki Lubartowicza. W 1464 roku wieś należała do Aleksandra i Janusza Hurkowiczów. Na początku XVI w. właścicielem Ruskich Piask został Florian Zamoyski. W rękach rodziny Zamoyskich wieś pozostała do XVIII w. W roku 1767 Ruskie Piaski znalazły się w posiadaniu, kasztelana Słonimskiego Adama Suchodolskiego a po jego śmierci stały się własnością jego żony Katarzyny. Następnie majątek przeszedł w ręce Józefa Puchały, senatora i kasztelana Królestwa Polskiego poprzez jego żonę Antoninę Suchodolską. Po jego śmierci w 1822 roku dobra złożone z Ruskich Piask, Nowej Wsi i Wólki Nieliskiej przejął syn Tomasz Puchała, były porucznik wojsk polskich. W 1853 r. majątek w związku z zadłużeniem został wystawiony na licytację i kupili go Marianna i Barthold Mannowie. W 1860 Ruskie Piaski trafiły w ręce Władysława Wyżgi, w 1869 roku Wacława Daniszewskiego, a w 1873 roku Aleksandra Józefowicza. Ten ostatni w 1901 roku sprzedał tutejszy folwark Adamowi Gasztołdowi Bukrabie, synowi Klemensa, który gospodarował w nim do swojej śmierci w 1937 roku.  Następnie dobra te odziedziczył jego syn Stanisław Bukraba, major III pułku Szwoleżerów Suwalskich, właściciel dóbr do reformy rolnej w 1944 roku.

W 1906 roku Adam Gasztołd Bukraba wybudował w majątku pałac. W latach 1906 -1914 urządzono wokół niego ogród nadając obiektowi ostateczny charakter rezydencji.

We wsi istniała niegdyś cerkiew. Najstarsza wzmianka o niej pochodzi z 1531 roku. W 1759 roku była tu drewniana cerkiew parafialna p.w. Wniebowzięcia NMP, która należała do dekanatu szczebrzeszyńskiego. Jej istnienie notowano jeszcze pod koniec XIX wieku.

Majątek ziemski Ruskich Piask zawierał także największą w guberni lubelskiej parową gorzelnię która istniała od 1875 roku, a pod koniec XIX wieku były tu także dwa młyny wodne. W 1885 roku dobra Ruskie Piaski składały się z folwarków: Ruskie Piaski, Zamszany i Podstary Zamość, osady Leśniczówka i wsi Ruskie Piaski, Nowa Wieś i Wólka Nieliska. W 1921 roku część dóbr właściciel rozparcelował i sprzedał chłopom. W 1929 roku Adam Bukraba posiadał tu 553 ha ziemi, gorzelnię. Młyn wodny należał do J. Dąbrowskiego i F. Gocha, a drugi młyn dzierżawił H. Gwercman.

Podczas II wojny Światowej na początku grudnia 1942 Ruskie Piaski zostały wysiedlone przez Niemców. W noc sylwestrową 1942/1943 oddział partyzancki AK wysadził we wsi most kolejowy. W dniu 4 stycznia 1943 roku w odwecie za wysadzenie mostu kolejowego przez polskich partyzantów rozstrzelano stróża mostu i jego żonę. W 1945 roku majątek ziemski został przejęty przez Skarb Państwa. Stał się siedzibą Gminnej Spółdzielni Rolnej. W latach 1978-1988 pałac służył jako ośrodek wypoczynkowo - szkoleniowy.  W 1988 Wojewoda Zamojski powołał Dom Pomocy Społecznej. Początkowo w domu przebywało 65 mieszkanek niepełnosprawnych intelektualnie, chorych psychicznie oraz w podeszłym wieku. Od 1994 roku zmieniono profil placówki, od tej pory przebywają tu jedynie mieszkanki przewlekle chore psychicznie. Dom jest otwarty na współpracę z lokalnymi placówkami  oświatowymi, jest też chętnie odwiedzany przez turystów, dla których stale udostępniony jest park i teren na zewnątrz obiektu.

W latach 2008-2009 przeprowadzono modernizację budynku i adaptację strychu z przystosowaniem do zamieszkania. Budynek pałacu po modernizacji jest obiektem  trzykondygnacyjnym, częściowo podpiwniczonym, wyposażonym w windę przystosowaną do potrzeb osób niepełnosprawnych, łączącą poszczególne kondygnacje. Placówka dba o podtrzymanie więzi rodzinnych mieszkańców, istnieje nawet możliwość udostępnienie pokoju gościnnego odwiedzającym mieszkańców rodzinom. Dom dysponuje ogółem 23 pokojami mieszkalnymi 2 i 3 osobowymi, w których może zamieszkiwać 59 kobiet. Są w nim także pomieszczenia pobytu dziennego, świetlica, gabinet zabiegowy, sala rehabilitacji, wygodne sanitariaty i różnego rodzaju pomieszczenia gospodarcze. Leczenie mieszkanek odbywa się zgodnie z zaleceniami lekarza rodzinnego, a w razie potrzeby w poradniach specjalistycznych. Zajęcia rehabilitacyjne odbywają się w  sali wyposażonej w odpowiedni  sprzęt i urządzenia. Zajęcia terapeutyczne odbywają się w pracowniach mieszczących się budynku terapeutyczno-administracyjnym. Prowadzone są również nabożeństwa we własnej kaplicy. Dostępna jest biblioteka wraz z kafejką internetową. Dom zapewnia mieszkankom usługi fryzjerskie a także kosmetyczne. Mieszkanki biorą udział w turnusach rehabilitacyjnych, różnego rodzaju imprezach rekreacyjnych i sportowych, zabawach okolicznościowych, wycieczkach, pielgrzymkach, imprezach integracyjnych organizowanych przez DPS w Ruskich Piaskach oraz przez inne jednostki.

            W niedawnym czasie przy współfinansowaniu ze Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy został zrealizowany projekt rewaloryzacji założenia pałacowo-ogrodowego.  Inwestycja ta przyniosła nowe możliwości zamieszkującym tu osobom, ponieważ wprowadzono do usług DPS innowacyjną formę aktywizacji osób chorych psychicznie – terapię ogrodem, czyli hortiterapię. Są w niej wykorzystywane terapeutyczne właściwości roślin oraz przestrzeni ogrodu, a także zaangażowanie w pracę fizyczną przy prowadzeniu i pielęgnacji  ogrodu dla ściśle określonych grup osób ze zdiagnozowanymi zaburzeniami i problemami. Jednocześnie, realizacja projektu stworzyła nową wartość społeczno–ekonomiczną w gminie Nielisz, powiększając potencjał turystyczny regionu o możliwość zwiedzania kompleksu pałacowo-parkowego przy DPS. Obiekt ten nie ma charakteru zamkniętego i swobodny dostęp do niego mają turyści rowerowi, zmotoryzowani oraz osoby korzystające ze spaceru.

Okres przedwojenny

Utworzono dnia 16.03.2021, 14:35

Zegar

Kalendarium

Pn
Wt
Śr
Cz
Pt
Sb
Nd
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30

Imieniny